Wat is zink?
Volgens het voedingscentrum is zink een spoorelement dat onderdeel is van een groot aantal enzymen in het lichaam die betrokken zijn bij de stofwisseling. Zink is onder meer nodig bij de opbouw van eiwitten, de groei en ontwikkeling van weefsel en een goede werking van het afweer-/immuunsysteem.In de jaren 60 is definitief vastgesteld dat zink een essentiële voedingsstof is voor de mens. Het menselijk lichaam bevat circa 2 tot 4 gram zink door het ontbreken van zinkreserves kan een te lage zinken inname met de voeding al binnen enkele weken leiden tot gezondheidsproblemen zoals vermoeidheid, huiduitslag, een verhoogde infectiegevoeligheid en groeivertraging.
Het belang van zink
Een goede zink status is onder meer belangrijk voor Groei en ontwikkeling, hersenfunctie (cognitie, gedrag, stemming), immuunsysteem, antioxidanten systeem, stofwisseling van eiwitten koolhydraten en vetten, wondheling en weefsel vernieuwing Kom aan boord wisseling, (exocriene, endocriene) pancreasfunctie, hartfunctie, schildklierfunctie, vruchtbaarheid bloedstolling functie en zintuigfunctie, onder zintuigfunctie (zien, ruiken en proeven).
De werking van zink
Alle cellen in ons lichaam hebben zink nodig voor bijvoorbeeld energieproductie, celdeling en celdifferentiatie en naar schatting 10% van alle lichaamseiwitten hebben bindingsplaatsen voor zink had je openen veelal voor stabilisering van de eiwitstructuur). Zink is essentieel voor de activiteit van meer dan 300 (metallo)enzymen (die uiteenlopende biochemische reacties katalyseren) en meer dan 2000 transcriptiefactoren zogenaamde zink vinger eiwitten, die de genexpressie reguleren. Ook is ook betrokken bij de communicatie tussen de cellen (intracellulaire signalering) en de signaaloverdracht in de cellen (intracellulaire signalering). In de hersenen speelt zink een belangrijke rol bij de zenuwprikkeloverdracht en neuronale plasticiteit (het vermogen van hersenweefsel zich te herstellen en herstructureren). Daarnaast hebben zink ionen een directe antimicrobiële activiteit.
Heb ik last van een zink tekort?
Aangezien zink veel algemene functie heeft, gaat een zinktekort gepaard met algemene niet-specifieke gezondheidsproblemen en zinktekort uit zich vooral via huid, maagdarmkanaal, centrale zenuwstelsel, immuunsysteem, skelet en voortplantingsorganen.
Symptomen en aandoeningen die kunnen wijzen op een (mild) zinktekort;
- vermoeidheid,
- mentale lethargie,
- concentratie – en geheugenproblemen
- depressie,
- stemmingswisselingen,
- angst agressie,
- geïrriteerdheid,
- minder sociaal gedrag
- dermatitis,
- slechte wondheling,
- geheugenverlies,
- anorexia,
- gebrekkige spijsvertering
- verminderde reuk en of smaakzin ,
- veranderde smaakperceptie
- keelpijn,
- verhoogde infectiegevoeligheid en (chronische) laaggradige ontsteking,
- (chronische) diarree,
- groeiachterstand (ook Prenataal),
- vertraagde psychomotore ontwikkeling,
- verlate puberteit,
- impotentie,
- verminderde vruchtbaarheid,
- hypogonadisme,
- nageldystrofie lijnen of vlekken op de nagels
- ontstoken tong aften in de mond
- alopecia (haaruitval)
- bloedarmoede
- nachtblindheid
Mogelijke oorzaken van een tekort;
Een marginaal zinktekort kan worden veroorzaakt door:
- een te lage zink inname uit voeding (eenzijdige en of een volwaardige voeding, operatieve maagverkleining, ondervoeding)
- Verlaagde zink absorptie (inflammatoire darmziekte, coeliakie, chronische diarree, alcoholisme, exocriene pancreasinsufficiëntie, hypothyreoïdie).
- Verhoogde renale zink uitscheiding (congestief hartfalen, chronische nierziekte, sikkelcelanemie, alcoholisme)
- verhoogde zink behoefte (vegetarisme en veganisme veroudering, diabetes mellitus, zwangerschap, geven van borstvoeding, medicijngebruik (zie interacties) Kom maar roken, psychische en of lichamelijke stress,
- Hypoproteïnemie (levercirrose, alcoholisme, ernstige brandwonden)
Bronnen van zink
Goede bronnen van zink zijn vlees, gevogelte, zeevoedsel, zuivel, (ongeraffineerde) granen, bonen, noten en zaden. Met name eiwitrijke voedingsmiddelen (van dierlijke herkomst) bevatten veel zink. Daarom is het van belang als u vegetariër bent of veganist voldoende zink binnen te krijgen via bijvoorbeeld zink supplementen.
Indicaties (het belang van zink bij herstel)
Een optimale zink status kan helpen bij de volgende problemen waaronder verkoudheid als er binnen 24 uur na het begin van een verkoudheid symptomen wordt gestart met zinksuppletie ongeveer 75 milligram dag bij volwassenen preventief zinksuppletie 10 tot 15 milligram per dag bij kinderen gedurende 5 maanden verlaat Bovendien de kans op een verkoudheid met 36% en verkleint de kans op schoolverzuim en antibioticagebruik.
Veel Oudere hebben door verschillende oorzaken een eenzijdige voeding, minder eetlust, verminderde absorptie, veranderde intercellulaire single myotatische en marginaal zinktekort. Dat draagt bij aan veroudering van het immuunsysteem en een grotere kans op bijvoorbeeld longontsteking.
Diabetes mellitus metabool syndroom:
Zink is betrokken bij de synthese, opslag, secretie en activiteit van insuline. Uit onderzoek is gebleken dat hij weet type 1 en 2 gepaard gaan met de verlaagde sync status, mede door een verhoogde Renale uitscheiding van zink.
Hart en vaatziekten:
Een goede zink status is belangrijk voor de gezondheid van hart en bloedvaten er is toenemende toenemend wetenschappelijk bewijs uit preklinische studiestad en zink tekort roze bijvoorbeeld (mede door het verhogen van oxidatieve stress en het activeren van de pro-inflammatoire transcriptiefactor Nf- kB, nuclear factor-kappa B).
Angina pectoris, ziekte van Raynaud:
Onderzoekers ontdekte bij toeval tijdens de studie naar het effect van zinkgluconaat bij verkoudheid, dat ding kan helpen tegen atherosclerose – geïnduceerde) angina pectoris. Uit de studie kwam naar voren dat ongeveer 300 milligram dag en hoge dosering zink ervoor kan zorgen dat de patiënten binnen een week geen last meer hadden van angina pectoris. Bij de ziekte van Raynaud hadden de patiënten baat bij een zinksuppletie van 180 MG/ dag gedurende 7 dagen.
Lekkende darm:
Zink is belangrijk Voor de vorming van tight junctions eiwitstructuren die darmepitheelcellen stevig met elkaar verbinden en zorgen dat de darmwand de juiste toelaatbaarheid heeft. Verlaging van de sync status leidt tot verstoring van het darm barrière functie (lekkende darm). een verhoogde darm permeatie abiliteit is onder meer geassocieerd met een grotere kans op malabsorptie van voedingsstoffen (waaronder zink), (voedselallergie, diarree komen inflammatoire darmziekte en maagdarmkanker (slokdarm – en colo rectaal kanker).
Kankerpreventie:
Een goede sync status draagt waarschijnlijk bij aan de bescherming tegen kanker.be het wetenschappelijke studies is vastgesteld dat de Think inname invers is geassocieerd met de kans op kanker in het maagdarmkanaal met name colorectaal kanker. Daarnaast is een lage sync status geassocieerd met een grotere kans op prostaat-, eierstok -, long -, galblaas – en hoofd – halskanker.
Onvruchtbaarheid bij mannen:
Zink is essentieel voor de vruchtbaarheid bij mannen. Sperma is zeer rijk aan zink dus in concentratie in sperma vloeistof is normaliter 100 keer hoger dan in bloedserum in een gesteld dat het zinkgehalte in sperma van onvruchtbare mannen significant lager is dan het zinkgehalte in sperma van controles. Humane studies hebben aangetoond dat zinksuppletie circa 15 – 50 milligram dag van de hoeveelheid sperma en significante verbetering van een percentage Wat voor een bedrijf normale zaadcellen.
Zwangerschap:
een goede zinkstatus is belangrijk voor de pre- en postnatale ontwikkeling van een kind de zink behoeften tijdens de zwangerschap is 2-4 milligram mogelijk tot 5-10 milligram per dag hoger dan normaal. Zinktekort tijdens de zwangerschap vergroot de kans op groeiachterstand, aangeboren afwijkingen, vitale sterkte, laag geboortegewicht, vroeggeboorte en neonatale infecties er zijn tevens aanwijzingen dat een zinktekort tijdens de zwangerschap zorgt voor een verhoogde kans op schizofrenie en dyslexie bij het kind. Ook wat kan ontstaan tijdens de zwangerschap is de ontwikkeling van de hersenen, immuunsysteem en maagdarmstelsel bij het ongeboren kind.
Hieronder volgen een aantal indicaties waarbij zink nog meer belangrijk is; hypothyroïde en alopecia, dislipidemie, pre-eclampsie, dysmenorroe, premenstrueel syndroom, polycysteus ovarium syndroom, autisme, ADHD, depressie, angststoornis, epilepsie en koortsstuip.
Interacties (de wisselwerking in het lichaam)
- Zinksuppletie gedurende langere tijd (enkele maanden) in een dosis vanaf 50 milligram per dag (naast 8 – 12 milligram zien per dag uitvoering) verlaag te koper status door competitieve remming van de intestinale absorptie en verhoging van de renale uitscheiding van koper. Naast zink dient in zo’n geval ook koper, bij voorkeur op een ander tijdstip van de dag, te worden gesuppleerd (2 -) veiligheidshalve kan koperstatus gemonitord worden en of er voor gekozen om de ratio tussen zink- en koper innamen niet hoger te laten worden dan 10 milligram bij lagere doseringen of kortdurende suppletie speelt dit niet.
- De anticonceptiepil, alcohol, cafeïne en diverse medicijnen waaronder ACE-remmers, NH2 receptor en antagonisten kunnen de zinkstatus verlagen, zinksuppletie kan gewenst zijn.
- een zinksupplement kan de opname van NSAID’s. (zoals ibuprofen, Naproxen, indometacine), 7 lexine binnen, tetracyclines en anti-HIV medicijnen, neem een zinksupplement minimaal 3 uur voor of minimaal 3 uur na het innemen van de medicijnen.
- kaliumsparende diuretica kunnen de uitscheiding van zink verlagen. wees voorzichtig met zinksuppletie.
- Zink kan de insuline- afgifte en insulinegevoeligheid verhogen en de bloedglucosespiegel verlagen. Diabetici dienen hier rekening mee te houden.
- Zink verhoogt de effectiviteit van reguliere antidepressiva.
- Eiwitten, knoflook en ui verhogen zinkabsorptie.
- Een zinktekort leidt tot een verminderde absorptie en metabolisme van vitamine A.
- Dagelijkse suppletie met een hogere dosis zink vanaf circa 53 milligram en magnesium status negatief beïnvloeden. Zorg voor voldoende inname van calcium en magnesium. Omgekeerd kan een hoge inname van magnesium en calcium dus ik absorptie verlagen.
- Neem (hooggedoseerde) ijzer – en zinksupplementen tenminste 2 uur van elkaar in, ijzer kan de opname van zink verlagen en vice versa
- Zink en DHA hebben synergetische neuroprotective activiteit.
- Zink beschermd tegen neurotoxiciteit van lood.
Veiligheid en Dosering (aanbevolen dagelijkse hoeveelheid).
Bij het gebruik van een zinksupplement kunnen maagdarmklachten zoals kramp en misselijkheid ontstaan. Ook kan een metaalsmaak in de mond optreden. In de meeste gevallen kan dit worden voorkomen door zink bij de maaltijd in te nemen. De Veilige bovengrens van langdurige inname (UL) ofwel Upper Limit for zink door verschillende leeftijdsgroepen is aangegeven in de tabel hieronder:
Leeftijd (jaren) | Veilige bovengrens van inname (UL) voor zink (mg/dag) |
1-3 | 7 |
4-6 | 10 |
7-10 | 13 |
11-14 | 18 |
15-17 | 22 |
18 en ouder | 25 (of 0,42 mg/kg/dag) |
Veilige bovengrens van langdurig innemen van zink. | |
De maximale therapeutische dosering, die gedurende een beperkte periode enkele weken tot maanden kan worden gesublimeerd om de zink status snel te verbeteren, bedrag 1 milligram zink per kilogram lichaamsgewicht per dag bij een dosis zink vanaf 50 milligram per dag die tevens extra koper te worden gesuppleerd om een koper deficiëntie te voorkomen. De beste vorm van zink is de aminozuur gebonden vorm oftewel zink bisglycinaat ook bij een normale zuurgraad in de maag wordt zink in aminozuur gebonden vorm zink bisglycinaat 2 tot 3 keer beter opgenomen dan zink uit zinksulfaat, zinkoxide of zink carbonaat, mede doordat de zinkopname niet wordt geremd door fytaat of andere mineralen. Ook een voordeel van single het blijft langer in het lichaam dan bijvoorbeeld zink uit zinkchloride.
zink is relatief non-toxisch en een acute zink-intoxicatie (met pijn in de maagstreek, misselijkheid, verlies van eetlust, buikkrampen, diarree en hoofdpijn) komt zelde voor en treedt meestal pas op bij doseringen boven 150-200 milligram per dag. Langdurige inname van te hoge dosis zink verlaagt de koper status en veel verschijnselen van chronische zink intoxicatie zijn eigenlijk verschijnselen van een secundaire koperdeficiëntie (immunosuppressie, afname huidpigmentatie bloedarmoede verlaagde SOD-activiteit in rode bloedcellen, verlaging hdl-cholesterol, verstoorde hartfunctie, pancreasinsufficiëntie en osteoporose).
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid:
voor gezonde mensen is dit weergegeven in de tabel hieronder het is echter goed te streven naar een inname van 15 – 20 milligram zink per dag, dus de behoefte is onder meer hoger bij stress Kom maar trauma en en infecties het Onze voeding voldoende Simpelveld, is geen vanzelfsprekendheid een te lage zink inname met de voeding is een mondiaal probleem en treft naar schatting 17 – 31 procent van de wereldbevolking in Nederland is de kans op een ernstig zinktekort niet groot maar komt er marginaal zinktekort niet optimale sync status dus, wel geregeld voor.
De zink innamen van vegetariërs en veganisten is even hoog als niet vegetarisch, terwijl de zink behoefte bij hen tot 50% hoger is door een lager zink absorptie uit plantaardige voeding, met name door een hoog gehalte fytaat in granen en peulvruchten. Het is voor gezonde mensen aan te raden om extra ondersteuning in de zinkbehoefte d.m.v. zinksuppletie dagelijks aan te vullen. De reden is 100 mensen over het algemeen en marginaal zinktekort heeft. Dit kan worden vastgesteld op basis van risicofactoren voor zinktekort waaronder medicijngebruik, zie interacties. Een ideale bio-marker voor de zinkstatus is er nog niet.
Categorie/ Leeftijd | Aanbeveling zink (mg/ dag) |
Kinderen | |
6-11 maanden | 5 |
1-2 jaar | 5 |
2-5 jaar | 6 |
6-9 jaar | 7 |
Mannen | |
9-13 jaar | 11 |
14-18 jaar | 12 |
19-50 jaar | 9 (11*) |
50-70 jaar | 9 (11*) |
> 70 jaar | 9 (11*) |
Vrouwen | |
9-13 jaar | 8 |
14-18 jaar | 9 |
19-50 jaar | 7 (9*) |
50-70 jaar | 7 (9*) |
> 70 jaar | 7 (9*) |
Zwangere vrouwen | 9 (11-12*) |
Vrouwen die borstvoeding geven | 11 (12-13*) |
Bron: (Voedingscentrum) Nordic Nutrition recommendations 2012. | |
*Bron: (RDA recommended dietary allowences, USA) | |
Extra informatie
Voor extra informatie kunt u bellen en mailen naar: info@orthovitam.com